Het Coronavirus heeft een grote impact op ons vrijetijdsgedrag. In een paar weken tijd zijn ons gedrag en de VrijetijdTrends 180 graden gedraaid. We verschuiven van entertainment buiten ons huis naar thuisentertainment. Ons lokale vrijetijdsaanbod is veel prominenter in beeld gekomen, de wereld is weer letterlijk kleiner geworden. De nadruk ligt zowel qua werken als vrije tijd veelal online, maar ook daardoor bewuster offline. Bijna alle bedrijven in de gastvrijheidsindustrie zijn gesloten (zelfs alle Disneyresorts sluiten voor de langste tijd ooit).
De vraag is: wat gebeurt er als deze crisis weer op zijn retour is? Krijgen we fors herstel (mensen gaan hun hedonistische gedrag weer volop vertonen) of krijgen we een crisis? Door minder besteedbaar inkomen bij de consumenten en diverse gastvrijheidsbedrijven die in de (financiële) problemen komen, is deze optie ook zeer reëel. De gastvrijheidsindustrie is een grote economische factor met 82,1 miljard euro aan bestedingen (2018).
Thuisentertainment
Door de coronacrisis zijn we meer aan huis gebonden dan voorheen. Thuisentertainment groeit daardoor harder en sneller dan verwacht. Online streamingdiensten zoals Netflix, Disney+ en Videoland zien het gebruik toenemen. ‘Uit eten gaan’ betekent nu vaak eten laten bezorgen of afhalen. Ook gaan we meer in huis culinair genieten. De supermarkten maken hierdoor ‘gouden tijden’ door. We zijn aangewezen op onze eigen familie of buurt. Live contacten worden waardevoller en krijgen meer betekenis. Offline bordspellen waren vóór de coronacrisis al populair, maar zullen binnen het gezin nu nog belangrijker worden. Media (zowel voor de massa als sociale media) beleven weer hogere kijkcijfers. Naast een behoefte aan nieuws is er ook een grotere groep die verstrooiing en afleiding zoekt. Diverse vrijetijdsbedrijven proberen relevant te blijven door het aanbieden van content thuis. Zo geeft Safaripark Beekse Bergen, via videorangers, les over dieren, deelt de Efteling onride videos, kun je in musea virtueel op bezoek en verzorgen culturele instellingen online voorstellingen.
Lokalisering
Onze lokale omgeving is nu veel belangrijker geworden. Vakanties en
reizen is voorlopig niet mogelijk. Onze leefwereld is voornamelijk lokaal georiënteerd.
De opties voor vrijetijdsbesteding zijn beperkt. Als we naar buiten gaan, moet
dit met inachtneming van de regels van het RIVM (o.a. 1,5 meter afstand houden
van elkaar). Wandelen en fietsen in de natuur lijkt nu populair, de druk op
natuurgebieden blijkt echter direct weer problemen op te leveren. We moeten
wegblijven van de grotere natuurpoorten en ons bezoek beter spreiden over
minder bekende gebieden. Als de crisis straks afneemt, bestaat een grote kans
dat vrijetijdsbedrijven zich in eerste instantie ook op de lokale markt moeten
richten. Voor kleinere bedrijven is dit een kans. Grote ondernemingen die het
van de nationale of internationale markt moeten hebben, zullen hun strategie
meer moeten aanpassen.
Online versus ‘Uit-staan’
Online genieten lijkt een enorme groei te gaan doormaken. Naats het diverse thuisentertainment kunnen we online ook ons ‘oude’ sociale leven oppaken. De eerste vrijdagmiddagborrels online zijn een feit. Skype en Facetime vervangen een bezoek aan opa of oma. Shoppen gebeurt bijna alleen nog op het internet, omdat fysieke winkels sluiten. Daarnaast zetten we onszelf graag een tijdje ‘uit’ of zijn niet continu online of bereikbaar. Onthaasten kan door wandelen en fietsen in de natuur. Ook ontspanningsactiviteiten zoals yoga en meditatie nemen in populariteit toe.
Scenarios: Herstel of crisis?
De grootste vraag is: ‘wat brengt de toekomst?’. Twee scenario’s zijn denkbaar, er komt op de middenlange termijn een herstel. De consument gaat weer terug naar het ‘geniet-gedrag’ van vóór de coronacrisis. Hierbij is hij wel afhankelijk van het aanbod van de gastvrijheidsindustrie en beperkingen in bewegingsvrijheid. De consument zal voorzichtiger gaan handelen, méér gericht op korte termijn, bijvoorbeeld door last-minute boekingen. Voor bedrijven in de gastvrijheidsindustrie zal een transformatie van hun businessmodel nodig zijn. Veel bedrijven hebben nu een (inter)nationale strategie en die is op korte termijn niet haalbaar. Het andere scenario is donkerder. We belanden in een crisis, veel bedrijven in toerisme en recreatie verdwijnen en het aanbod verschraalt. De consument houdt ‘de hand op de knip’ en verandert zijn huidige gedrag niet. De visie van Goof Lukken is op dit moment dat het eerste scenario het meest reëele is.
VrijetijdsTrends updates
Goof Lukken bepaalt zijn trends door het verwerken van vele data als onderzoeksrapporten, media, waarnemingen in de branche, discussies met studenten en experts en cijfers. “Het gaat hierbij echter meer om duiding aan de mix van deze bronnen te geven. De vier bovengenoemde hoofdtrends geven een richting aan, waarbij per trend of ontwikkeling een eigen prachtig verhaal hoort. “Een trend is wat mij betreft niet alleen kortstondig. Trends zijn steeds vluchtiger en soms veelomvattend. De VrijetijdsTrends zijn inmiddels wel een begrip in de branche en blijken vaak noodzakelijk om ondernemers aan te zetten tot innovatie en inspiratie”. Daarom volgen er gedurende het jaar regelmatige trendupdates, blogs, vlogs en goede voorbeelden op www.vrijetijdskennis.nl. Zo ontstaat een compleet beeld van de vrije tijd die economisch en maatschappelijk steeds belangrijker wordt,” aldus Lukken.